ÇAĞDAŞ TÜRK LEHÇELERİ VE EDEBİYATLARI BÖLÜMÜ
BÖLÜMÜN KURULUŞU
Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü 2006 yılında kurulmuş ve 52 öğrenciyle eğitim-öğretime başlamıştır. Bölümümüzün 17 yıllık bir akademik tecrübesi bulunmaktadır.
BÖLÜMÜN AVANTAJLARI
Günümüzde Türk dili, Doğu Avrupa’dan Büyük Okyanus’a, Kuzey Buz Denizi’nden Tibet’e kadar uzanan yaklaşık on bir milyon kilometre karelik geniş bir alanda konuşma ve yazı dili olarak kullanılmaktadır. Gerek tarihî akışı içinde dilin kendi doğasından kaynaklanan değişmeler, gerekse coğrafya, farklı sosyokültürel çevrelerle ilişki vb. dış faktörlerle Türk dili, bütün dillerde olduğu gibi bir yandan değişmiş, bir yandan da kollara, diyalektlere ayrılmıştır. 20. yüzyıla gelene kadar Türk dilinin diyalektleri arasındaki farklılıklar çok fazla olmamasına rağmen 20.yüzyılda dış etkenlerin zorlamasıyla farklılıklar belirgin hâle gelmiştir. Bu yüzyılda lehçeleri dil hâline getirme çalışmalarının başarılı olduğu da söylenebilir. Bugün Türk dili bu geniş alanda yirmi sekizin üzerinde yazı ve konuşma diline sahiptir. Bunların büyük bir kısmı devlet dili, yazı dili, edebî ve edebiyat dili konumlarında olmak üzere Azerbaycan, Türkmenistan, Özbekistan, Kazakistan, Kırgızistan Cumhuriyetleri’nde; Rusya Federasyonu’na bağlı Tataristan, Başkurdistan, Çuvaşistan, Kabartay-Balkar, Karaçay-Çerkez, Dağıstan, Tuva, Saha (Yakut), Hakas, Altay özerk cumhuriyetlerinde ve değişik özerk bölgelerde konuşulmakta ve yazılmaktadır. Çin Halk Cumhuriyeti’nde özellikle Doğu Türkistan bölgesinde yaşayan Uygur Türklerinin de Türkiye’nin ilgisine ihtiyacı vardır.
Bölümümüz mezunları bir çok farklı iş olanaklarına sahiptir. Bunlardan ilki mezunlarımız Türk Dili ve Edebiyatı öğretmeni olabilmektedirler. Bunun yanı sıra bölümümüz, Rusça dersleriyle yabancı dil ve ülke dışı tecrübelere imkân sağlanmakta, Türk lehçeleri ve edebiyatları dersleri ile ise Türk dünyasında iş olanakları sunmaktadır. Mezunlarımız YÖK’e bağlı yurt dışı üniversitelerimizde (Manas Üniversitesi, Hoca Ahmet Yesevî Üniversitesi vb.) çalışabilmelerinin yanında Yunus Emre Enstitüsü aracılığıyla da dünyanın çeşitli ülkelerinde çalışma fırsatı yakalayabilmektedir. Ek olarak mezunlarımız MEB’in yurt dışındaki eğitim-öğretim kurumlarında çalışma imkânları bulabilmektedir.
- Bölümümüzde 10 akademisyen çalışmaktadır.
- Bölümümüzde dört Ana Bilim Dalı bulunmaktadır:
- Kuzey-Batı Türk Lehçeleri (Kazak-Kırgız-Tatar-Başkurt) ve Edebiyatları
- Güney-Batı Türk Lehçeleri (Azerbaycan-Türkmen) ve Edebiyatları
- Kuzey-Doğu Türk Lehçeleri (Altay-Tuva-Hakas-Yakut) ve Edebiyatları
- Güney-Doğu Türk Lehçeleri (Özbek-Uygur) ve Edebiyatları
- Bölümümüzde yaklaşık 600 öğrenci bulunmaktadır.
- Bölümümüzde Yüksek Lisans öğrenimi verilmektedir.
- Bölümümüz her yıl çok sayıda etkinlik (konferans, kurs, kültür etkinlikleri vb.) gerçekleştirmektedir.
- Bölümümüz, Erasmus programları yoluyla öğrenci ve öğretim elemanı hareketliliklerinde bulunmayı hedeflemektedir.
PROGRAM ÖĞRETİM AMAÇLARI
| PEA1 | Bölümümüz bir yandan alanında uzman ve yetkin öğretim üyeleri ile bilimsel araştırma faaliyetlerini yürütmekle birlikte diğer yandan da genç araştırmacılar yetiştirmek. |
| PEA2 | Türk Lehçeleri konuşurları arasında iletişim kurularak karşılıklı yardımlaşmanın sağlanması. |
| PEA3 | Türk Dünyası edebiyatları, diller, tarih kültürel alan başta olmak üzere çok boyutlu olarak eser üretilmesi ve bu sahalarda çalışacak gerekli bilim adamlarının yetiştirilmesi amaçlanmıştır. |
| PEA4 | Rusça dersleri verilmek suretiyle, öğrencilerin iş alanlarının hem yurt içinde hem de yurt dışında genişletilmesi hedeflenmiştir. |
| PEA5 | Türk dünyası, hatta Türklerin yaşadığı her coğrafyayla ilişkiler geliştirerek ülkemiz ve o coğrafya ve kültür arasındaki bağları tesis etmek, bilimsel araştırmalarla bu bağların kuvvetlenmesine katkı yapmaktır. |
| PEA6 | Yurt içi ve dışındaki MEB, Yunus Emre Enstitüsü, YÖK’e bağlı Üniversiteler ve Yurt Dışı Akraba Topluluklar Başkanlığı gibi kurum ve kuruluşlar için yetişmiş uzman ihtiyacını karşılamak. |
BÖLÜM ÖZGÖREVLERİ
Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü Bölümünün Özgörevi;
“Türk Dünyası kültürlerini araştırarak Türk Dünyası ile Türkiye arasında kültür köprüleri inşa etmek ve Türkiye’de Türk devlet ve topluluklarıyla sıkı ilişkiler kurulmasında öncülük eden kurum ve kuruluşlar arasında olmaya çalışarak bu sürece dinamik bir katkı sağlamak” şeklindedir.
MİSYON
Bölümümüz, Türk lehçe ve edebiyatlarının öğretmeyi, bu dillerde yazma ve konuşma becerisi kazandırmayı, Türk Dünyası kültürlerini araştırmayı, Türkiye’de Türk devlet ve topluluklarının tanıtılmasını sağlamayı, Türkiye’yi de Türk Dünyasında tanıtmayı, Türk Dünyası ile Türkiye arasında kültür köprüleri inşa etmeyi kendisine önemli bir misyon olarak görmektedir. Türkiye’de Türk devlet ve topluluklarıyla sıkı ilişkiler kurulmasında öncülük eden kurum ve kuruluşlar arasında olmaya çalışarak bu sürece dinamik bir katkı sağlamayı amaçlar.
VİZYON
Bölümümüzün vizyonu, ülkemizde Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatlarını bilen, bu lehçe ve edebiyatlara sahip olan Türk topluluklarını ülkemiz kamuoyuna tanıtan, dilimizi doğru ve güzel olarak kullanan, evrensel bilgiye ulaşan, tarihini, kültürünü, Cumhuriyetimizin temel ilkelerini, toplumsal kimliğini ve manevi değerlerini tanıyarak bunu yorumlayabilen, uluslararası dilleri bilen, teknik bilgilere sahip ve bilgisayar teknolojisinden gerektiği gibi yararlanan, işini severek yapan, Türk lehçeleri ve edebiyatları sahasında ülkemizin yurt içi ve yurt dışındaki kurum ve kuruluşlarda (MEB, Yunus Emre Enstitüsü, YÖK’e bağlı Üniversiteler ve Yurt Dışı Akraba Topluluklar Başkanlığı gibi) ihtiyaç duyduğu uzman Türkologlar yetiştirmektir.